Czym są grupy VAT?
Grupy VAT to jeden z elementów zmian podatkowych wprowadzonych przez Polski Ład. Ich głównym celem jest pobudzenie oraz wzmocnienie inwestycji i rozwoju. Najważniejszą cechą tego rozwiązania jest wyłączenie z opodatkowania VAT transakcji między członkami grupy, czyli neutralność obrotów.
Dzięki temu Polska ma się stać jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem do inwestowania – zarówno dla inwestorów zagranicznych, jak i krajowych. Rozwiązanie ma być korzystne dla biznesu, jak i administracji. Grupy VAT mają bowiem przynieść nie tylko korzyści finansowa dla przedsiębiorstw i lepszą płynność finansową, ale także uprościć i ograniczyć wiele obowiązków administracyjnych.
Kto może stworzyć grupę VAT?
Od początku 2023 roku grupy VAT będą mogły tworzyć podmioty, między którymi jednocześnie istnieją powiązania o charakterze:
· finansowym – jeden z podmiotów tworzących grupę musi posiadać ponad połowę udziału w kapitale zakładowym lub ponad połowę praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, albo ponad 50% prawa do udziału w zysku każdego z pozostałych członków;
· ekonomicznym – co oznacza, że przedmiot głównej działalności członków grupy ma taki sam charakter albo rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy uzupełniają się i są współzależne, lub też członek grupy prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie;
· organizacyjnym – w tym przypadku członkowie grupy prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem albo organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu. Muszą też posiadać siedzibę na terytorium Polski lub w przypadku podmiotów zagranicznych, posiadać w Polsce oddziały, które prowadzą działalność na terytorium Polski.
Warunki powstania grupy VAT
Jeden podmiot będzie mógł być członkiem tylko jednej grupy VAT. Do powstania grupy konieczne będzie zawarcie pisemnej umowy o jej utworzeniu. Sama umowa musi być zawarta na co najmniej 3 lata, z możliwością jej przedłużenia. Zgłoszenia grupa będzie dokonywać za pośrednictwem formularza VAT-R, do którego dołączyć należy umowę grupy. Po zarejestrowaniu, automatycznie nastąpi wykreślenie z rejestru jako podatników VAT członków grupy. Każdą grupę będzie reprezentował przedstawiciel, który przejmie obowiązki związane z rozliczaniem podatku VAT.
Korzyści i ryzyka związane z grupą VAT
Możliwość wspólnego rozliczenia podatku od towarów i usług przez cały zespół podmiotów – to główna korzyść, jaka ma wynikać z utworzenia grupy VAT. Skorzystanie z tego rozwiązania spowoduje, że podatnikiem stanie się wyłącznie grupa. Co więcej, wszystkie transakcje wewnątrz grupy VAT nie podlegają opodatkowaniu czy fakturowaniu ani mechanizmowi podzielonej płatności. Grupa będzie też składać jedną deklarację VAT i będzie posiadać jeden rachunek bankowy przeznaczony do obsługi zwrotów i przyjmowania płatności. Wszystko to ma spowodować, że podmioty tworzące grupę będą miały mniej formalności związanych z rozliczaniem podatku VAT.
Choć korzyści z utworzenia grupy VAT są spore, warto również poznać ryzyka wynikające z takiego układu. Należy pamiętać, że członkowie powołanej do życia grupy będą solidarnie ponosić odpowiedzialność za jej zobowiązania zarówno w okresie posiadania statusu podatnika, jak i po jego utracie. Co więcej, przepisy mówią o konieczności ustalania proporcji odliczenia VAT, która jest oparta o udział czynności opodatkowanych i nieopodatkowanych, oddzielnie przez każdy z podmiotów wchodzących w skład grupy. Grupa będzie musiała też prowadzić ewidencję transakcji zachodzących wewnątrz niej, pomimo zwolnienia z opodatkowania tych transakcji.