Rejestracja działalności gospodarczej w mieszkaniu
Aby zarejestrować firmę, przedsiębiorca musi złożyć wniosek do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). We wniosku musi np. podać adres zamieszkania, korespondencyjny oraz adres siedziby, czyli faktycznego miejsca prowadzenia działalności. Można również złożyć oświadczenie, że firma nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności, bo usługi świadczone są np. u klientów.
W sytuacji, kiedy przedsiębiorca wskazuje stałe miejsce prowadzenia działalności, powinien posiadać tytuł prawny do lokalu. Nie musi być to jednak lokal użytkowy, a to oznacza, że firmę można założyć w mieszkaniu. Sam tytuł prawny do lokalu nie jest weryfikowany, a rejestr bazuje na deklaracji przedsiębiorcy. Wyjątkiem jest rejestracja przedsiębiorcy do podatku VAT – tutaj urzędy skarbowe często weryfikują powiązanie danej osoby z konkretnym adresem, aby uwiarygodnić przedsiębiorcę i zmniejszyć ryzyko ewentualnych wyłudzeń podatkowych.
Umowa wynajmu to też tytuł prawny
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, przy wskazaniu miejsca prowadzenia działalności, przedsiębiorca powinien posiadać tytuł prawny do lokalu. Jest to dokument potwierdzający, że osoba może dany lokal użytkować. Tym dokumentem może być akt notarialny potwierdzający własność nieruchomości, ale również umowa użyczenia czy umowa najmu. To oznacza, że nie ma przeciwwskazań prawnych ani przepisów zakazujących prowadzenia działalności gospodarczej w wynajmowanym mieszkaniu.
Warunki do spełnienia
Podstawowym warunkiem, jaki musi spełnić przedsiębiorca, który chce prowadzić działalność w wynajmowanym mieszkaniu, jest poinformowanie o tym zamiarze właściciela nieruchomości oraz uzyskanie od wynajmującego pisemnej zgody. Warto również w samej umowie najmu mieszkania zawrzeć informacje o prowadzeniu działalności gospodarczej lub stworzyć do umowy aneks z taką adnotacją. W dokumentach powinno się także odnotować fakt, że na cele służbowe zostaje przeznaczona tylko część lokalu mieszkalnego, np. jeden pokój. Po otrzymaniu zgody na piśmie, przedsiębiorca ma 7 dni na złożenie odpowiedniego wniosku do CEIDG, w którym określi stałe miejsce prowadzenia działalności.
Kiedy właściciel może odmówić?
Zgodnie z przepisami, wynajmujący nie może „bezzasadnie” odmówić pozwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej, jeśli prosi o to najemca. Istnieją jednak trzy powody, na podstawie których właściciel lokalu mieszkalnego może nie zgodzić się, aby lokator używał go do celów biznesowych:
· zmiana hipoteki – jeśli działalność wpłynęłaby na zmianę przeznaczenia nieruchomości, tzn. nie służyłaby już ona celom mieszkaniowym. Jest tak w sytuacji, kiedy na działalność byłoby przeznaczone więcej niż 40 proc. powierzchni nieruchomości;
· szybsze zużycie nieruchomości – kiedy prowadzona działalność może powodować negatywny wpływ na lokal mieszkalny lub jego wyposażenie;
· uciążliwość dla sąsiadów – np. ze względu na hałas czy wzmożony ruch samochodów spowodowany prowadzeniem działalności.
Koszty podatkowe
Koszty związane z wynajem lokalu, w którym przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą, oraz inne „wydatki mieszkaniowe” mogą być kosztami podatkowymi, pod warunkiem, że są racjonalne i odpowiednio udokumentowane. Jeśli przedsiębiorca kupił np. komputer, biurko, krzesło biurowe lub inny sprzęt, który wykorzystuje jedynie do działalności gospodarczej, to takie wydatki w całości są kosztem podatkowym. Jeżeli natomiast chce rozliczyć np. koszty energii, musi zrobić to proporcjonalnie. Jeśli przykładowo, na cele firmowe przeznaczonych jest 25 proc. lokalu, to tylko taka część faktury za prąd stanowi koszt podatkowy. Podobnie jest z innymi wydatkami, które dotyczą całego mieszkania.
