Nowe regulacje
Przepisy, które obowiązują obecnie, zostały wprowadzone specustawą covidową i mówią jedynie o tym, że pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie obowiązków poza stałym miejscem pracy. Znowelizowany Kodeks Pracy szczegółowo reguluje to zagadnienie. Zgodnie z projektem ustawy, praca będzie mogła być wykonywana w dowolnym wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą miejscu. Cała procedura będzie jednak wymagała pewnych formalności.
W nowych przepisach znajdziemy informację, że praca zdalna będzie mogła być wprowadzona w uzgodnieniu z pracownikiem lub na jego wniosek. Takie uzgodnienie do umowy o pracę będzie mogło być zawarte zarówno przed, jak i w trakcie zatrudnienia. Każdy pracownik będzie mógł również sam złożyć wniosek o możliwość wykonywania pracy zdalnej. Jeśli zatrudniony
sprawuje opiekę nad osobą niepełnosprawną, wychowuje dziecko do 4. roku życia lub jest pracownicą w ciąży – wówczas pracodawca nie będzie mógł odmówić takiej możliwości. Wyjątkiem będą sytuacje, w których praca zdalna nie jest możliwa, ze względu na organizację lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.
Znowelizowane prawo pozwala na to, aby pracodawca lub pracownik, którzy uzgodnili pracę zdalną w trakcie trwania umowy o pracę, mogli w każdej chwili złożyć wniosek o powrót do trybu stacjonarnego. Będzie to musiało nastąpić najpóźniej w ciągu 30 dni od złożenia stosownych dokumentów.
Obowiązki pracodawcy
Zgodnie z nowymi przepisami, pracodawca będzie zobowiązany do przygotowania oceny ryzyka zawodowego dla pracy zdalnej oraz informacji BHP dla pracowników. Innym wymaganym dokumentem będzie procedura ochrony danych osobowych podczas pracy zdalnej. Same zasady wykonywania obowiązków służbowych w innym miejscu niż zakład pracy będą mogły być określone np. w porozumieniu z zakładową organizacją związkową lub w regulaminie skonsultowanym z przedstawicielami pracowników. Pracodawca będzie miał prawo do kontroli wykonywania przez podwładnego pracy zdalnej, jak również warunków BHP czy przestrzegania ochrony danych osobowych.
Zmiany w prawie zobowiązują również pracodawcę do zapewnienia pracownikowi materiałów i narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej. Pracownik będzie mógł także korzystać z własnego sprzętu, jednak w tym przypadku należy mu się ekwiwalent. Co więcej, pracodawca będzie miał obowiązek pokrycia kosztów energii elektrycznej i usług telekomunikacyjnych, które będą niezbędne do wykonywania pracy zdalnej. Rozliczenie będzie mogło następować zgodnie z realną wartością poniesionych przez pracownika koszów lub w formie ryczałtu uzgodnionego pomiędzy stronami.
Zmiany jesienią lub od nowego roku
Aktualnie pracę zdalną regulują przepisy tymczasowe, konkretnie art. 3 Ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Przepis został wprowadzony w związku z wystąpieniem epidemii i zgodnie z prawem, może być stosowany tylko przez okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz przez okres 3 miesięcy po ich odwołaniu.
Nowelizacja Kodeksu Pracy zawierająca m.in. nowe przepisy regulujące pracę zdalną pierwotnie miała wejść w życie 1 sierpnia tego roku. Jednak w Sejmie wciąż toczą się prace legislacyjne. Jak zapowiada Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, zmiany powinny zostać wprowadzone jesienią, jednak pojawiają się również opinie wskazujące, że najlepszym terminem będzie 1 stycznia 2023 roku.